Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΟΡΜΗΣ

Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΟΡΜΗΣ

Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΟΡΜΗΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

 Από την εμπειρία μας γνωρίζουμε ότι ένα τζάμι θα σπάσει,αν το χτυπήσει ένα σώμα που έχει μεγάλη μάζα ή μεγάλη ταχύτητα.Επίσης η σύγκρουση δυο αυτοκινήτων είναι περισσότερο καταστρεπτική,όσο μεγαλύτερη είναι η μάζα ή η ταχύτητά τους.

H σύγκρουση δυο αυτοκινήτων είναι περισσότερο καταστρεπτική,όσο μεγαλύτερη είναι η μάζα ή η ταχύτητά τους

 Τέλος η τεχνητή διάσπαση των σταθερών πυρήνων κατά τον βομβαρδισμό τους με σωματίδια πολύ μικρής μάζας είναι δυνατή,μόνον αν τα σωματίδια κινούνται με πολύ μεγάλη ταχύτητα.

Η τεχνητή διάσπαση των σταθερών πυρήνων κατά τον βομβαρδισμό τους με σωματίδια πολύ μικρής μάζας είναι δυνατή,μόνον αν τα σωματίδια κινούνται με πολύ μεγάλη ταχύτητα

 Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι το αποτέλεσμα της σύγκρουσης δύο σωμάτων εξαρτάται τόσο από τη μάζα,όσο και από την ταχύτητά τους.

Ας εξετάσουμε την περίπτωση που ένα ποδήλατο και ένα αυτοκίνητο κινούνται παράλληλα με τη ίδια ταχύτητα .Αν παρουσιαστεί κάποιο εμπόδιο,τότε με ταυτόχρονο φρενάρισμα των δύο,θα διαπιστώσουμε ότι το ποδήλατο θα σταματήσει ευκολότερα από το αυτοκίνητο

 Ας εξετάσουμε την περίπτωση που ένα ποδήλατο και ένα αυτοκίνητο κινούνται παράλληλα (το ένα δίπλα στο άλλο) με τη ίδια ταχύτητα π.χ. 20 km/h.Αν παρουσιαστεί κάποιο εμπόδιο,τότε με ταυτόχρονο φρενάρισμα των δύο,θα διαπιστώσουμε ότι το ποδήλατο θα σταματήσει ευκολότερα από το αυτοκίνητο.

Αν εξετάσουμε δύο ίδια ποδήλατα,που κινούνται με διαφορετικές ταχύτητες,θα διαπιστώσουμε ότι το ταχύτερο θα σταματήσει πιο δύσκολα από το βραδύτερο

 Αν πάλι εξετάσουμε δύο ίδια ποδήλατα,που κινούνται με διαφορετικές ταχύτητες,π.χ. 20 km/h και το άλλο 25 km/h,θα διαπιστώσουμε ότι το ταχύτερο θα σταματήσει πιο δύσκολα από το βραδύτερο.Από τις παρατηρήσεις αυτές συμπεραίνουμε ότι η <<δυσκολία για το σταμάτημα ενός κινητού>> μεγαλώνει και με τη μάζα του και με την ταχύτητα.

ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΟΡΜΗΣ

 Γενικά η συμπεριφορά ενός κινούμενου σώματος εξαρτάται και από τη μάζα και από την ταχύτητά του.

Η ορμή p και εκφράζεται από το γινόμενο της μάζας m του σώματος επί την ταχύτητά του υ

 Έτσι,για να μελετήσουμε φαινόμενα ανάλογα μ' αυτά που αναφέραμε,εισάγουμε ένα φυσικό μέγεθος,που ονομάζεται ορμή p και εκφράζεται από το γινόμενο της μάζας m του σώματος επί την ταχύτητά του υ.   
 Δηλαδή:

                                                                                    p→=m·υ→ 

         

 Όπως φαίνεται από την τελευταία εξίσωση,η ορμή είναι διανυσματικό μέγεθος που έχει φορά και την διεύθυνση της ταχύτητας υ.

Η ορμή p μπορεί να αναλύεται σε συνιστώσες px και py

 Έτσι όπως κάθε διανυσματικό μέγεθος,π.χ. η ταχύτητα,η δύναμή κ.τ.λ.,η ορμή μπορεί να αναλύεται σε συνιστώσες.

Ορμή p ενός σώματος μάζας m,το οποίο κινείται με ταχύτητα υ,ονομάζεται το διανυσματικό μέγεθος που εκφράζεται από το γινόμενο της μάζας m του σώματος επί την ταχύτητά υ αυτού

 Ορμή p ενός σώματος μάζας m,το οποίο κινείται με ταχύτητα υ,ονομάζεται το διανυσματικό μέγεθος που εκφράζεται από το γινόμενο της μάζας m του σώματος επί την ταχύτητά υ αυτού.
 Η ορμή p έχει:
μέτρο: p=m·υ
διεύθυνση: τη διεύθυνση της ταχύτητας.
φορά: τη φορά της ταχύτητας.

ΜΟΝΑΔΑ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΤΗΣ ΟΡΜΗΣ

 Η μονάδα μέτρησής της στο Διεθνές Σύστημα Μονάδων S.I. είναι το: 

                                                                                   1 kg·m/s

που,πιο απλά εκφράζει τη ορμή ενός σώματος μάζας ενός kg που κινείται με ταχύτητα ενός m/s.

ΟΡΜΗ ΚΑΙ ΚΙΝΗΤΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

 Θεωρούμε ένα σώμα μάζας m,που κινείται με ταχύτητα υ.

Η κινητική ενέργεια του σώματος συνδέεται άμεσα με την ορμή του

 Η ορμή του δίνεται από την εξίσωση p=m·υ και η κινητική του ενέργεια είναι:

                                                                                   Κ=1/2·m·υ²

 Η παραπάνω σχέση με την βοήθεια της εξίσωσης p= m·υ παίρνει τη μορφή:

                                                                                   Κ=p²/2·m

από την οποία φαίνεται ότι η κινητική ενέργεια του σώματος συνδέεται άμεσα με την ορμή του.

ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΟΡΜΗΣ

 Η σημασία της έννοιας της ορμής είναι πολύ μεγάλη για τη Φυσική,αφού με αυτήν μπορούμε να μελετήσουμε φαινόμενα κρούσης.Επίσης χρησιμοποιούμε την έννοια της ορμής για να μελετήσουμε εξίσου καλά μία κίνηση.

Η σημασία της έννοιας της ορμής είναι πολύ μεγάλη για τη Φυσική,αφού με αυτήν μπορούμε να μελετήσουμε φαινόμενα κρούσης

 Η περιγραφή της κρούσης με τη βοήθεια της έννοιας της ορμής,πλεονεκτεί της περιγραφής με τη βοήθεια της έννοιας της ταχύτητας,γιατί η ορμή ως φυσικό μέγεθος διατηρείται.

Η ορμή ως φυσικό μέγεθος διατηρείται

 Η ιδιότητα αυτή της ορμής είναι πολύ χρήσιμη,αφού μας επιτρέπει να κάνουμε προβλέψεις και να καταλήγουμε σε συμπεράσματα που αφορούν στην κίνηση ενός σώματος ή ενός συστήματος,χωρίς να χρειάζεται ο υπολογισμός όλων των λεπτομερειών της κίνησης.