ΝΤΑΒΙΝΤ ΧΙΛΜΠΕΡΤ

ΝΤΑΒΙΝΤ ΧΙΛΜΠΕΡΤ
(1862-1943). 

  Γερμανός μαθηματικός, ένας από τους επιφανέστερους και πλέον προικισμένους του 20ού αιώνα, καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Κένιγκσμπεργκ. Πρώτο έργο του η «Θεωρία των Αμεταβλήτων» το 1888, όπου και απέδειξε το γνωστό Βασικό Θεώρημα που φέρει το όνομά του. Ανακάλυψε ένα νέο τρόπο προσέγγισης του θεωρήματος του Γκόρνταν για τις δυϊκές μορφές, που μπορούσε να γενικευθεί για οποιονδήποτε αριθμό μεταβλητών. Ο ίδιος ο Γκόρνταν αμφισβήτησε τον τρόπο σκέψης του Χίλμπερτ και ζήτησε από τον Κλάιν να μη δημοσιεύσει την απόδειξή του στο διάσημο τότε περιοδικό «Μαθεμάτισεν Ανάλεν». Ο Κλάιν, όμως, ζήτησε και πήρε πιο λεπτομερείς εξηγήσεις, αναγνώρισε την τεράστια σημασία του έργου του Χίλμπερτ και, τέλος, δημοσίευσε την εργασία του αυτούσια, δηλώνοντας «πιστεύω ότι είναι η σημαντικότερη δημοσίευση που έχει κάνει ποτέ το περιοδικό μας πάνω στη γενική άλγεβρα».

ΧΙΛΜΠΕΡΤ,ΝΤΑΒΙΝΤ(1862-1943).   

  Το 1893 ο Χίλμπερτ άρχισε να γράφει το έργο του «Zahlbericht» πάνω στην αλγεβρική θεωρία αριθμών, συνθέτοντας με ευρηματικό τρόπο το έργο των Κούμερ, Κρόνεκερ και Ντέντεκιντ μαζί με δικές του πρωτότυπες ιδέες. Το έργο του πάνω στη γεωμετρία άσκησε τόση επιρροή τα επόμενα χρόνια, που κανένα άλλο δεν το είχε κάνει από την εποχή του Ευκλείδη. Μελέτησε συστηματικά την αξιωματική θεμελίωση της ευκλείδειας γεωμετρίας και πρότεινε άλλα 21 αξιώματα, αναλύοντας τη σημασία τους στο βιβλίο «Θεμέλια της Γεωμετρίας», το οποίο δημοσιεύτηκε το 1899 και επηρέασε τη σκέψη των μαθηματικών τον επόμενο αιώνα. Τα περίφημα «23 προβλήματα του Χίλμπερτ» που έθεσε στο δεύτερο παγκόσμιο συνέδριο των μαθηματικών στο Παρίσι, πολλά από τα οποία μένουν και σήμερα άλυτα, προξένησαν το παγκόσμιο ενδιαφέρον και έστρεψαν τους μαθηματικούς στην έρευνα. Όπως είπε στην ομιλία του: «Μόνο αν υπάρχει ενδιαφέρον για άλυτα προβλήματα, τα μαθηματικά παραμένουν εν ζωή. Η λύση υπάρχει, αρκεί να την ανακαλύψουμε». Το έργο του πάνω στις ολοκληρωτικές εξισώσεις, την κινητική θεωρία των αερίων και τη θεωρία των ακτινοβολιών οδήγησε στη ραγδαία εξέλιξη της συναρτησιακής ανάλυσης και της μαθηματικής φυσικής.